Heeft (kerst)tijd inspiratie nodig of andersom?

Vanmorgen hoorde ik op het journaal dat er in de VS op een politiek correcte wijze een neutrale kerstwens wordt geuit: geen “merry christmas” maar “happy holidays”. Dit om niemand voor het hoofd te stoten. Vaak wordt een kerstwens (religieus of niet) toch inspirerend bedoeld: “Ik wens je al het goede” of “Ik hoop dat je een fijn tijd hebt met vrienden en/of familie”, etc. Hoe inspirerend is de kersttijd voor ons?

In tegenstelling tot wat wordt verwacht bij het uiten van een kerstwens zoals “fijne feestdagen”, “prettige kerstvakantie” of “zalig kerstfeest” is de decembermaand een drukke maand vol met verplichtingen. De daarbij voortkomende werkdruk door de voorwerkuren uit extra vrije dagen en het opleveren van kwartaal-/jaarcijfers leveren veel stress op. Je rolt vaak door de dagen heen, zonder te kunnen genieten van die “warme” kerstmaand. Ineens is het kerstmis en oud&nieuw. “Tjonge, jonge, wat gaat zo’n jaar snel. Ik ben net gewend om 2010 te schrijven, is het nu alweer 2011”.
De optelsom van privéstress en werkstress leidt tot échte stress: STRAIN. Strain wordt veroorzaakt door een hoge werkdruk en weinig regelcapaciteit. Dat is dus wat anders dan (positieve) stress, want doorgaans wordt iedereen geprikkeld en geinspireerd door uitdagingen. Een beetje werkdruk is dus juist goed voor ons. Het brengt ons bij doelen waar van we eerst dachten dat ze niet haalbaar waren. Niks mis met een stukje stress. Het wordt echter anders wanneer je de werkdruk niet kan regelen. Denk maar aan de film  Modern Times, zie de AVAfit blog Balans in Operational Excellence (OpEx) en HRM. Werknemers ervaren strain wanneer ze niet in staat zijn na te denken, te beslissen en te bewegen op eigen initiatief. Ik vermoed dat veel moderne stress (misschien dus wel strain) veroorzaakt wordt door de combinatie van grote uitdagingen privé en op het werk, maar met te weinig regelcapaciteit.  Uit de ESENER-rapportage, een publicatie van het Europees Agentschap voor Veiligheid en Gezondheid op het werk, blijkt werkdruk de grootste arbeidsrisico te zijn in 31 Europese landen. 80% van de geïnterviewde werkgevers ervaart dit probleem, maar slechts 30% heeft een oplossing. Organiseren met mogelijkheiden uit Het Nieuwe Werken (niet tijd- en plaatsgebonden, maar ook meer zelfsturendheid) zou hier een positieve wending aan kunnen geven: dit is ook regelcapaciteit!

Ten tweede wil ik in deze (kerst)tijd een pleidooi houden voor de factor “tijd nemen”. Want inspiratie heeft tijd nódig: een mens is geen machine, waarbij je met een stekker in het stopcontact steken ineens een werkrobot in gang zet. In 2000 schreef ik daar al over in “De mens is geen machine”.  In het verhaal (er bestonden toen nog geen blogs) beschreef ik de overeenkomsten en verschillen tussen de aankoop van een multifunctionele copiëermachine en de aanstelling van een nieuwe werknemer. Tenslotte werd er vele malen meer tijd en aandacht gegeven aan de introductie en onderhoud van de machine terwijl bij de som van loonkosten een veel groter belang aanwezig is voor een goede introductie en onderhoud van mensen in de organisatie. Er werd blijkbaar snel gedacht: “Stekker er in en draaien maar.....”
Ook in deze decembermaand kwam ik het fenomeen weer tegen. Bedrijven organiseren nog op de valreep een leuke en interessante bijeenkomst en vragen om inspiratie. Uiteindelijk blijkt dat ze bedoelen “entertainment”, want in een tijdsbestek van 3 uur kan je mensen niet écht inspireren door het aanzetten tot nadenken + hun mogelijkheden laten ontdekken + een idee/oplossing/aanpak te verzinnen + een actieplan te maken. Wat zo’n organisatie werkelijk bedoelt is entertainen: “Geef ons een sprankelende avond, ga op je kop staan, animeer ons en geef ons een goed gevoel” in deze moeilijke en donkere tijden. Daar straalt geen bezielde inspiratie uit en geeft de bekende kater na het gezellige feestje.

Tenslotte:Echte inspiratie is geen pakje instantpudding. Met Kerst maak je TIJD om met elkaar gezellig te eten, want je hebt in de (voor)bereiding van de maaltijd ook veel LIEFDE en TIJD gestoken......! Zullen we daar eens over praten? 

Ik wens alle lezers van de AVAfit blogs alvast zalige maar ook prettige kerstdagen toe: www.avafit.com