Spaart u ook zegeltjes?

De levensloopregeling -ingevoerd op 1 januari 2006 ingevoerd- werkt slecht is de conclusie in de evaluatie vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zo vervult de levensloop-regeling een behoefte bij specifieke groepen.
Na een veelbelovende start met hoge verwachtingen over de doelstelling van de regeling was het vreemd om deze conclusie al na 3 jaar te trekken.
Immers, het instrument geeft werknemers de gelegenheid om een balans in werk&privé te creëren en aansluit bij verschillende levensfase. Daardoor is aantrekkelijk voor zowel jonge gezinnen in het spitsuur van hun leven, als ouderen om een vervroegd uittreden te faciliteren. Het sluit zelfs aan bij de "spaar"-cultuur van de gemiddelde Nederlander ("Spaart u ook zegeltjes...?").

Uit de evaluatie blijkt:

• Aan de levensloopregeling namen in 2008 270.000 mensen deel. Vooralsnog is er sprake van een beperkte stijging van het aantal deelnemers over de jaren. Meer dan de helft van de deelnemers geeft aan de tegoeden in de levensloopregeling te willen gaan gebruiken om eerder te stoppen met werken. Bijna een vijfde van de deelnemers weet nog niet waarvoor ze de regeling wil gaan inzetten. De rest geeft aan de regeling om andere redenen te willen gaan gebruiken zoals ouderschapsverlof of een sabbatical.
• Zowel mannen als vrouwen sparen vooral op latere leeftijd in de levensloopregeling. Van alle deelnemers geven vrouwen evenwel vaker aan te sparen voor ouderschapsverlof dan mannen.
• In absolute cijfers nemen hogere inkomens, mannen, mensen met een hogere opleiding, oudere werknemers en werknemers uit de overheid en het onderwijs vaker deel aan de levensloopregeling. Opmerkelijk is hierbij dat de hogere deelname van mannen verklaard kan worden doordat zij vaker een hoger inkomen en opleiding hebben. Als wordt gekeken naar een man en vrouw met dezelfde opleiding en inkomen dan blijkt dat de vrouw vaker deelneemt aan de levensloopregeling.
• Het gebruik van de levensloopregeling heeft niet geleid tot de vooraf geraamde effecten. Mogelijke verklaringen voor de verschillen zijn achtereenvolgens uitstelgedrag van mensen in combinatie met de standaardoptie dat mensen deelnemen aan spaarloon of helemaal niet deelnemen aan overheidsspaarvoorzieningen, de inzet van de vrijkomende prepensioen/Vutpremies voor aanvulling van het pensioen, beperkte financiële ruimte, beperkt financieel voordeel van de levensloopregeling, een beperkt vertrouwen in de werkgever alsmede de gepercipieerde onzekerheid over de continuïteit van de levensloopregeling door de voortdurende discussies over de regeling.
• De wetenschappelijke begeleiders geven naar aanleiding van het evaluatierapport aan dat de levensloopregeling containerbeleid is geworden en het de vraag is of de doelstelling „vermindering van de druk in het spitsuur van het leven‟ realistisch was.

Sparen = iets niet gebruiken en bewaren voor later. Als het vraagt om een investering dat kost het je vaak tijd of geld ten behoeve van een doel dat pas op lange termijn wordt behaald. De nadruk ligt op een uitgave nú en een opbrengst in de toekomst. Sparen is dus gebaseerd op vertrouwen. Je geeft nu iets weg, met het vertrouwen dat het er later nog is en waar je dan graag gebruik van wilt maken. Soms krijg je daar een bewijs voor, zoals de zegeltjes bij de kassa. Daardoor is het ook gemakkelijk om inzichtelijk te maken hoever je bent gevorderd in het bereiken van je doel. 

Natuurlijk ga je niet sparen wanneer:

• je geen probleem hebt of ervaart.
• je geen behoefte hebt aan het beloofde doel of oplossing.
• je een andere alternatieven hebt die nu beschikbaar zijn.
• je niet voldoende geld over hebt om te sparen.
• je geen noodzaak ziet omdat je de omvang van het probleem niet kan overzien
• je geen vertrouwen hebt in de regeling als oplossing
• je geen vertrouwen hebt dat het geïnvesteerde in de toekomst nog beschikbaar of in te wisselen is.
• je geen doel (focus) hebt.

AVAfit conclusie:

Of het nu een betere conclusie is dan het ministerie trok weet ik niet, maar ik zie vooral een wantrouwen in de supermarkt (Overheid) waar de levensloopzegeltjes te koop zijn. Of dat ligt nu aan de reclame campagne, de focus, de oplossing of het tijdstip waarop de "levensloopzegeltjesactie"(mooi scrabble woord) actief is of niet, de burger ziet er in ieder geval geen heil in! Hebben we het nu over een Omgevings MISfit? Ik denk het wel.
De fit van AVAfit bekent: Vitaal, Flexibel en "Passend bij". In dit geval 3 x mis....