maandag 23 mei 2011

Nieuws uit de "oude" doos?

Bij het bedenken van een titel voor deze blog kon ik kiezen uit "Hoe houd je een ambacht in leven?" of "Worstelen met vitaliteit" en "Oud is ook weer zo'n woord.". Tenslotte is het geworden "Nieuws uit de "oude" doos" omdat ik op de NVP bijeenkomst van 17 mei jongstleden in het thema "Vergeten groenten, vergeten talent" vooral geïnspireerd werd door Marino de Bruijn, Chef Horeca aan het Koning Willen I College in Den Bosch. Hij legde geen accent op het verleden, senioriteit of verworven competenties, maar maakte ons nieuwsgierig naar en liet ons proeven aan The New Dutch Kitchen.............

SVH Meesterkok Albert Kooy is een gedreven voorvechter van wat hij noemt ‘De Nieuwe Nederlandse Keuken’. Vaak wordt er laatdunkend gedacht over ons culinaire erfgoed. Maar volgens Kooy moet iedere Hollandse kok juist trots zijn op zijn roots en willen koken met producten die hij kan verbouwen in zijn eigen achtertuin.Kooy geeft les aan de Stenden Hoge Hotelschool in Leeuwarden. De belangrijkste les die Kooy zijn studenten bijbrengt, is respect voor de natuur. “Niet de vraag van de consument, maar het weer en de seizoenen bepalen wanneer groenten klaar zijn om geconsumeerd te worden. De groentetuin is je supermarkt. Het ontbreekt de consument aan basale warenkennis. De supermarkt zorgt ervoor dat we geen besef meer hebben van waar onze producten vandaan komen en wat er in welk seizoen groeit.” Kooy ziet daar een rol weggelegd voor de horeca. Lees meer op zijn website.



En daar begon mijn blog..... Niet bij iets ouds, iets wat we al weten, dingen die we al eerder gedaan of gezien hebben, maar kijken met een nieuwe bril, ruiken met nieuwe nieuwsgierigheid en proeven met passende gretigheid. Marino de Bruijn liet zien hoe hij zijn ervaring en liefde voor zijn vak in kon zetten om MBO studenten te inspireren. Geen vergeten groenten en ook geen vergeten talenten! Het is de nieuwe Nederlandse  keuken waarmee we méér kunnen doen met bestaande kennis en materialen. Daar is passie, actie én nieuwsgierigheid voor nodig. Geen focus op verworven rechten en focus op wat senioren al zo goed kunnen, maar de uitdaging om bruggen te slaan en combinaties te maken.
De spreekster van die avond (Esther Brooimans van Manpower) liet met een Powerpoint zien dat er een vitaal vermogen beschikbaar is in het aanbod van (langer doorwerkende) ouderen. Manpower had onderzoek verricht onder werkenden en niet-werkende, mensen van zowel boven als onder de 65 jaar en met een 50% man-vrouw verdeling, met de vraag "Wat willen oudere werknemers zelf?" Uit het onderzoek bleek dat gemiddeld genomen ouderen bereid zijn om tot een jaar na hun penionering door te wrken., maar dat de arbeidswensen sterk verschillen. Zij introduceren daarom 5 typen oudere werknemers:

  1. de steady stayers: zij zijn aan het werk en willen daarmee doorgaan na hun pensioendatum.
  2. de worstelende werkzoekers: doen verwoede pogingen om (opnieuw) aan de slag te gaan.
  3. de weifelende werkzoekers: zij willen wel weer werken, maar stellen voorwaarden.
  4. de aankomende stoppers: Als het even kan stoppen ze met werken.
  5. de tevreden thuiszitters. zij zijn tevreden en vinden andere dingen in het leven belangrijker.

Manpower geeft ons de tip om te kijken naar de geestelijke vitaliteit. Met de curve van Baltes.


Baltes is een Duitse onderzoeker, hij leidt ook een grote onderzoeksgroep, die zich bezighoudt met de combinatie ouder worden en verandering in persoonlijke kwaliteiten. De afbeelding toont de ontwikkeling van cognitieve competenties tijdens de levensloop en toont twee ontwikkelingscurven:

  • de op neuro-fysieke ontwikkeling gebaseerde taken; de hardware/het lichaam 
  • de op persoonlijke ontwikkeling en cultuur gebaseerde taken; de software/de geest. 

De rode lijn, de lijn van de hardware toont het hoogste punt rond het twintigste levensjaar en neemt vanaf dat moment gestaag af. Baby’s worden snel groot en sterk maar bereiken al gauw het hoogste punt om daarna aan kracht in te boeten. Sommige onderzoekers spreken van een afname van 1 % per jaar. Het roze veld rondom de rode lijn geeft aan dat men de hoogte van de ontwikkelingslijn kan beïnvloeden. Leeft men gezond met verantwoord eten, drinken en bewegen dan zal die lijn aanzienlijk hoger liggen dan bij mensen die te veel eten, drinken, roken en te weinig bewegen. Gaat men vanaf een bepaald moment gezonder leven dan zal die lijn zichtbaar stijgen. De blauwe lijn, de lijn van de software, geeft aan dat die ontwikkeling veel langzamer gaat, het hoogtepunt bereikt op ongeveer zestigjarige leeftijd en dan nog heel lang op ongeveer het zelfde niveau blijft zitten.  Dit gegeven verdient aandacht. Dat betekent immers dat de mens die zich goed ontwikkeld heeft en zich goed blijft ontwikkelen op het hoogtepunt van de kwaliteiten komt als hij of zij gepensioneerd is of op het punt staat met pensioen te gaan. (www.seniorelevenskunst.nl)

Maar juist daar steekt de angel. Alleen de mensen die nieuwsgierig zijn, opleidingen en cursussen volgen, regelmatig nieuwe zaken oppakken, mensen die geestelijk in beweging zijn en blijven zullen hun
lijn veel hoger leggen dan mensen die reeds op relatief jeugdige leeftijd ‘geestelijk met pensioen zijn gegaan’ (zie het lichtblauwe veld rondom de blauwe lijn). Het startpunt voor een vitale seniore medewerker ligt dus in de toekomstvisie tijdens actieve jaren en niet achteraf op basis van verworven ervaring. En daarin zien wij inderdaad veel verschillen. Senioren die met het perspectief van het Zwitser-Leven-gevoel op hun 55e jaar hun cariere hebben vormgegeven, zijn inmiddels verouderd en niet meer vitaal genoeg voor de dynamiek en complixiteit van de huidige arbeidsmarkt. Zowel lichamelijk als geestelijk. Maar Senioren die vanuit hun passie voor hun vak, ambacht of werk in het algemeen zich inzetten met een nieuwsgierigheid, en interesse in veranderingen en ontwikkelingen blijken ineens een geestelijke bron te hebben. Dat is geen momentopname maar een investering. De investering van vooruit kijken, investeren en in beweging blijven betaalt zich uit als zij als mentor, adviseur, ambassadeur ingezet kunnen worden om hun kennis over te dragen aan jongeren.

Ik doe Marino de Bruijn te kort als ik hem meteen als het voorbeeld van de vitale senior bestempel. Maar wel wil ik zijn energieke en besmettelijke enthousiasme aanmerken als "best practice". Om zijn ambacht in leven te houden heeft hij zelf ingezien en de keuze gemaakt dat zijn kennis en ervaring geheel tot zijn recht kunnen komen in het doceren van New Dutch Kitchen aan MBO studenten. Heel AVAfit!

Zelf proeven? Dat kan. Het Willem I College heeft een restaurants waar ook niet-studenten kunnen lunchen, dineren etc. Kijk op de website van het Willem I College. Of in Leeuwarden bij Stenden University. Kijk dan op de site van Stenden. Eet smakelijk!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Ik stel uw reactie zeer op prijs! Uw bericht zal worden geplaatst op deze blog, onder het artikel.