Bang voor de tandarts?

Wat is nu eigenlijk een goede tandarts? Een specialist die technisch zo goed is, dat problemen aan het gebit snel en vakkundig opgelost worden? Of een iemand met een persoonlijke insteek die zorgt dat je niet bang bent van de tandarts, zodat je 2x per jaar voor controle gaat en problemen met jouw gebit voorkomt? Deze vraag kwam op onze keukentafel te liggen. Wat denkt u?

De metafoor "Tandarts" komt vaker voor in AVAfit blogs. Dat werkt goed om iets vreemds uit te leggen. Indien je de tandarts vergelijkt met een HRM professional zie je veel overeenkomsten. De professionals uit de P&O-wereld zullen dit herkennen, maar hebben medewerkers aan tafel of managers die advies vragen dit wel in de gaten?



Wordt geen zwartkijker.
Als HRM-er heb je meestal de taak om "de juiste persoon op de juiste plaats, op het juiste tijdstip tegen de juiste voorwaarden" in het bedrijf te krijgen, te behouden en te ontwikkelen. En ook al ligt het HR bij de lijnfunctionaris of manager, P&O draait meestal op voor de lastige klussen, de vuile was en de complexe vraagstukken. Dat geeft niet, want daar zijn we voor. Toch blijkt dat 75% van de werkzaamheden bestaat uit het blussen van brandjes (conflicten), het oplossen van samenwerkings problemen, het zoeken naar nieuwe kansen voor re-integratie en herplaatsingen van medewerkers, of het bieden van een luisterend oor wanneer de gemoederen tot bedaren moeten komen. Tja, en als dit dag-in-dag-uit doet, lijkt het wel of dat alle medewerkers van het bedrijf problemen hebben.  Je zou graag die resterende 25% die je kan besteden voor positieve, leuke, aantrekkelijke en innovatieve ideeën, waar mensen blij van worden. Maar ja, er zijn elke dag weer problemen, die............... Herken je dit? Dit noem ik het "tandartsgevoel".
Wanneer een tandarts elke dag de probleemgebitten ziet en 75% van zijn/haar tijd besteed aan het vullen van gaatjes, wortelkanaalbehandelingen en het bouwen van kronen en bruggen (laten we het trekken van tanden en kiezen zelfs nog maar even vergeten) dan vergeet hij die geweldige gezonde (melk)gebitten van de meeste mensen. Zo werkt het bij HR ook. Vergeet niet dat een ziekteverzuim van 5% betekent dat er 95% gezondheid is. Dat bij een verloop van 10% er toch 90% het bedrijf en de werkzaamheden interessant vinden om te blijven. Wees en blijf dus positief en trap niet in de negatieve valkuil.

Wordt geen clown.
Of  neem de metafoor "Clown".  Bij zowel samenwerking, ontwikkeling of gewoon ontdekken van nieuwe mogelijkheden, je zal toch met elkaar moeten praten en kennis uitwisselen. Toch zie ik zowel HRM als management zich in rare bochten wringen om maar te komen tot creatieve sociale innovaties. Ze lopen er mee te koop als ware het reclamespotjes. Er worden hoofdplannen en detailplannen geschreven, blauwdrukken gemaakt, zelfs brainstormsessie georganiseerd om 1-2-3 tot een nieuwe aanpak te komen. Daarbij worden rare trucjes uit de kast getrokken en onnodige capriolen gemaakt. De ene clown overtroeft de ander. Het wordt een chaotisch circus. Maar waarom nu eens niet nadenken en praten over:

• De menselijke maat van zaken: klein maar fijn!
• Use it up, wear it out, make it do, or do without... (blog volgt)
• Ontwikkeling door kennisdeling: kennis delen = kennis vermeerderen.
• Cocreaties: samenwerking en zelfredzaamheid
• Zelfreflectie: blijf geloofwaardig en doe geen trucje.

Kortom: Kijk zelf eens in de spiegel en kijk of je zo Fit, Vitaal en Flexibel bent als je medewerkers.

Wordt geen ruimtewezen.
Adré Kuipers vormt een uitzondering. In mijn taak als organisatie socioloog kom ik in bedrijven waar de creativiteit door angst en sceptisme volledig de das is omgedaan. Zodra je medewerkers vraagt naar hun mening over een nieuw initiatief of voorgenomen besluit dan hoor je steevast: "Eerst zien, dan geloven" of "Dat hebben ze al zo vaak gezegd en beloofd". Ze geloven er niets van. Hoe krijg je als manager jouw team en medewerkers zover dat ze met je meedenken, meevoelen en meeleven? Door ze geen worst voor te houden en hen te betrekken bij het proces. Stel je voor dat plotsklaps uit het niets een ruimtewezen voor je staat. Je denkt dat een gesprek wel zinloos zal zijn. Maar de verwondering is groot wanneer dit wezen in jouw taal heel begrijpelijk vraagt waar jouw "tandarts" zit. Hij spreekt blijkbaar wel jouw taal. Samen kom je verder.
Over jouw tandarts  gesproken, hij/zij is ook een goed voorbeeld. Die zegt ook niet ineens: " Ik ga die kroon er op toch maar niet opzetten en trek de rest wel! " wanneer u na een aantal behandelingen klaar bent voor de uw mooie en nieuwe gebit. De tandarts bepreekt met je van te voren wat hij voor problemen ziet, wat hij er aan kan doen, wat het kost en hoeveel tijd -misschien ook wel pijn- het geeft. Wanneer hij bijna klaar is plaatst hij de kroon (op het werk). Hij doet wat hij beloofd en betrek je bij het proces. Het is tenslotte jouw gebit en jouw portemonee. Doet hij dat niet,  zoek je snel een andere tandarts! Misschien ook verstandig in je werk? Als tandarts én HRM-er blijf je in gesprek met je omgeving.En die omgeving is groter dan de 4 muren van je kantoor. Denk als een wijs man maar communiceer in de taal van gewone mensen (Wiliam Butler Yeats).

Tenslotte:
Nog even terugkomend op de stelling aan de keukentafel. De meningen zijn verdeeld. De één kiest voor het vakmanschap (want dan worden problemen adequaat opgelost) en de ander kiest voor de persoonlijke klik met de tandarts om de regelmatige controle te blijven zien als preventie voor grotere problemen. Ieder zijn eigen keuze. Maar zorg dat je een HRM-er anno 2012 bent met oog voor de toekomst!



Door Esmeralda de Vries
www.avafit.com